top of page
Installation view

יום אחד תהיי אמא

​

תערוכת יחיד בגלריה אום אל פחם לאמנות

אוצרת: רות אופנהיים

2017

Solo exhibitionYou'll be a Mother One Day: Collections

מראה הצבה
 

צלם: יגאל פרדו

Solo exhibitionYou'll be a Mother One Day: Gallery

אובייקטים

מיקס מדיה

צילום: אפרת לבר​

Solo exhibitionYou'll be a Mother One Day: Gallery

תחריטים וצבע מים

Solo exhibitionYou'll be a Mother One Day: Gallery

בתערוכתה 'יום אחד תהיי אמא' מיכל בלייר מעלה שאלות על נשיות ומהותה. על תפקידי האישה המסורתיים, על אימהות, הריון וילדות. תפקידים המעצבים את זהותה של כל אישה, אם היא בוחרת לקבלם או לצאת נגדם, הם עדיין יעצבו את זהותה אל מול החברה. דימויה של נמלת דבש שזור בתערוכה כולה. נמלה זו, האוגרת דבש בגופה עד בוא החורף- ובימי הרעב מקריבה עצמה למען שאר נמלי הקן- מסמלת אצל בלייר את הקונפליקט הנשי הפנימי שבין הרצון להיות לאם לבין הפחד מההקרבה והוויתור על האוטונומיה והעצמיות. דרך חזרתה לזיכרונות ילדות המשלבים משחק בדימויים וחומרים שונים, יוצרת בלייר שיח על מהות הילדה שתהיה אישה, הילדה שמאז היוולדה נושאת מעליה את 'צל' הפוטנציאל של האימהות, ושואלת האם היא מחויבת למלא פוטנציאל זה בכדי לממש את נשיותה- או שמא יש אפשרות לבחור אחרת, ועדיין להיות שלמה, לא שבורה ולא פגומה. בלייר תופרת קטעי זכרון אינטימיים ואישיים תוך שימוש בחומרים מקומיים, פרחים וצמחים, ויוצרת התבוננות ילדית, חסרת מגדר, שממוקדת על פרטים כמעט מיקרוסקופים, לצד חוויות אינטימיות, נשיות ונטולות גברים. יחסים בין סבתא, אם ובת, חוויות שעוברות בין הדורות ומעבירות את משמעות החיים בצורה לא מילולית- דרך חיבוק, נשיקה וטיפוח. התערוכה מכילה שתי סדרות, אחת של תחריטים מטופלים, ואחת של עבודות תלת ממד, ספק פסלים ספק תכשיטים. בעבודות התחריט והציור ניתן לראות חיפוש איורי של סיטואציות אשר קשה לתפוס במילים. סיטואציות בהן דמויות מספרות סיפור של חוויה גופנית, ומחפשות את הזיכרון הכמעט פיסי שמדגדג מאחורי העורף. בעבודות התלת ממד, יוצרת בלייר אובייקטים המייצרים דימויים שורשיים, חומריים, מטרידים, המניעים דיאלוג עם הרעיונות המופשטים יותר כמו תחושת בטן. בין שתי הסדרות, מחברים חוטים רעיוניים ומוחשיים, וביניהן זולגים חומרים ורעיונות בכוח דיפוזי של ׳חוק כלים שלובים׳. כך, בערבוב ודילוג בין ריאלי לדמיוני, חומרי ורוחני, משחזרת בלייר את קטעי הזיכרון, שבמקביל גם טומנים בחובם עיוות של השנים וההתבגרות, עיוות שנובע מכפיית המחשבה והפרשנות על החוויה התמימה והפשוטה.

في معرِض "يومًا ما ستكونين أمًّا" تطرح ميخال بلاير أسئلة عن الأنوثة وماهيّتها؛ عن أدوار المرأة التقليدية، عن الأمومة، الحمل، والطفولة. حيث إنّها أدوار تشكّل هُويّة كلّ امرأة. فسواء أهِيَ اختارت قبولها أم اختارت مقاومتها ستظلّ هذه الأدوار هي ما يشكّل هُويّتها أمام المجتمع. صورة نملة العسل محبوكة في المعرِض كلّه. هذه النملة التي تكنز العسل في جوفها حتّى مَقدم الشتاء، وفي أيّام الجوع تضحّي بنفسها من أجل بقيّة النمل في القرية (بيت النمل)، إنّما ترمز – لدى بلاير – إلى الصراع الأنثويّ الداخليّ بين الرغبة في أن تكون المرأة أمًّا وبين الخوف من التضحية والتنازل عن الذاتية والاستقلالية. عن طريق العودة إلى ذكريات الطفولة التي تدمج التمثيل في صور وموادّ مختلفة، تخلق بلاير حوارًا عن ماهيّة البنت التي ستصبح امرأة – البنت التي – منذ ولادتها – ترافقها إمكانية أن تكون أمًّا مثل ظلّها، وهي تسأل ما إذا كانت هي ملزمة أن تحقّق هذه الإمكانية من أجل تجسيد أنوثتها، أم أنّ في إمكانها أن تختار شيئًا آخر، وأن تظلّ كاملة، لا منكسرة ولا مضروبة. تحيك بلاير قطعًا من الذاكرة، حميميّة وشخصية. من خلال استعمال موادّ محلّية، زهور، ونباتات، تقوم بخلق حالة من التأمّل الطفوليّ غير المعرّف جِنْسَوِيًّا (جِنْدَرِيًّا)، والذي يركّز في تفاصيل مجهريّة تقريبًا، إلى جانب تجارب انطباعية حميمية، أنثوية، وخالية من الرجال. علاقة بين جدّة، أمّ، وبنت، تجارب انطباعية تمرّ عبر الأجيال وتمرّر معنى الحياة بلا كلمات – عن طريق العناق، القبلة، والاعتناء. في المعرِض سلسلتان: سلسلة لأعمال نقش معالجة، وسلسلة لأعمال ثلاثية الأبعاد، ليس معروفًا بالضبط ما إذا كانت تماثيل أم حُليًّا. يمكن أن نلاحظ في أعمال النقش والرسم بحثًا تصويريًّا لوضعيّات يصعب التعبير عنها بالكلمات. وضعيّات تحكي فيها الشخصيات حكاية تجربة انطباعية جسدية، باحثة عن الذاكرة الجسدية تقريبًا التي تدغدغ الظهر. أمّا في الأعمال الثلاثية الأبعاد فإنّ بلاير تقوم بإبداع أشياء شبيهة بشخصيّات متجذّرة، مادّية، مزعجة، تحرّك حوارًا مع أفكار تجريديّة – مبسّطة، من قبيل الإحساس الداخليّ. وبين السلسلتين تصل خيوط فكريّة وملموسة؛ موادّ وأفكار تجري فيما بينهما بقوّة ضغط وتركيز خاصّة بقانون الأواني المستطرقة. وهكذا، من خلال الخلط والقفز بين الواقع والخيال، بين الماديّ والروحانيّ، تستعيد بلاير مقاطع الذاكرة، التي هي – في الوقت نفسه – تحمل في طيّاتها تشوّه السنين والكبر – تشوّهًا نابعًا من فرض التفكير والتفسير بالنسبة إلى التجربة الانطباعية الساذجة والمجرّدة – البسيطة. من العبرية: أسعد عودة

Solo exhibitionYou'll be a Mother One Day: About
bottom of page